Saldırganlık Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Saldırganlık, bireyin diğer bireylere ve canlılara fiziksel olarak zarar verme davranışıdır. Fiziksel şiddet davranışlarının bütünü; bağırmak, küfretmek, bir eşyayı kırmak veya zarar vermek saldırganlık örnekleridir. Saldırganlık ve şiddet terimleri birbirinden farklıdır. Şiddet, ciddi zarar vermeye yönelik saldırganlıkları ifade eder. Saldırganlık her zaman şiddet içermez.
Saldırganlık Türleri Nelerdir?
Saldırganlık pek çok şekilde karşımıza çıkmaktadır. Genellikle fiziksel ve sözlü zarar, zorlama ve manipülasyonu içeren saldırganlık gizli ya da açık bir şekilde görülebilmektedir. Ek olarak, saldırganlık sosyal sınırları ihlal etmektedir ve bireylerin aile, meslek ve eğitim hayatlarını olumsuz yönde etkilemektedir. Saldırganlığın yasal yaptırımları vardır ve çeşitleri şunları içerir:
- Dürtüsel Saldırganlık: Aynı zamanda duygusal saldırganlık olarak da bilinen dürtüsel saldırganlık, anlık yaşanılan duygusal yoğunluklardan kaynaklanır. Birey duygularını kontrol edemez ve diğer bireylere ölçüsüz olarak yönlendirir.
- Araçsal Saldırganlık: Bilişsel saldırganlık olarak da bilinen araçsal saldırganlık belli bir hedefe ulaşmak için plan ve niyet içermektedir. Bu saldırganlık türüne sahip bireyler diğer bireylere zarar verme eylemlerini önceden hesaplamışlardır. Bilinçli olarak zarar verme niyeti bulunmaktadır.
- Fiziksel Saldırganlık: Vurmak, tekme atmak, yumruk atmak ve tokat atmak gibi eylemler fiziksel saldırganlıklardır.
- Sözlü Saldırganlık: Bağırmak, küfretmek, hakaret etmek, zalimce ve kaba sözler söylemek, acı ve sıkıntı yaratmak sözlü saldırganlık örnekleridir.
- İlişkisel Saldırganlık: Zorbalık ve dedikodu gibi diğer bireylerin itibarına ve hayatına zarar vermeye yönelik davranışlardır.
- Düşmanca saldırganlık: Diğer bireylere zarar vermek ve yok etmek için bilinçli yapılan davranışlardır.
- Pasif Saldırganlık: Diğer bireylere sessizce kötü davranmak, küçümseyici ve alaycı sözler söylemek gibi olumsuz duygu ve davranışları içerir.
Çocuklarda ve Gençlerde Saldırganlık Belirtileri Nelerdir?
Çocuklarda ve gençlerde görülen saldırganlık belirtileri yetişkinlere göre farklılık göstermektedir. Ayrıca, saldırganlık şiddetine bağlı olarak belirti ve semptomlar değişmektedir. Çocuklarda görülen başlıca saldırganlık belirtileri şunları içermektedir:
- Öfke nöbetleri geçirmek
- Arkadaşlarıyla alaycı bir şekilde konuşmak
- Zarar verici tehditler
- Oyuncakları zara verici alet olarak kullanmak
- Hayvanlara zarar vermek
- Diğer bireylerin eşyalarına zarar vermek
- Yalan söylemek
- Hırsızlık yapmak
- Gençlerde görülen başlıca saldırganlık belirtileri şunları içerebilir:
- Aşırı sinirlilik
- Ölçüsüz öfke
- Dürtüsellik
- Diğer bireylerin eşyalarına zarar vermek
- Diğer bireylerle alay etmek, zorbalık yapmak ve dışlamak
- Yalan söylemek ve dedikodu yapmak
- Diğer bireyleri zorlayıcı davranışlarda bulunmak
- Diğer bireyleri manipüle etmek
- Zarar verici ve tehdit edici konuşmak
Saldırganlık Sebepleri Nelerdir?
Bireyler günlük hayatında bazı kötü ya da travmatik olaylardan dolayı sinirli, kızgın, sıkılmış, işleri yolunda gitmiyor gibi veya huzursuz hissedebilirler. Duygudurum dengesizleriyle ve rahatsızlıklarla mücadele hâlinde olabilirler. Başlıca saldırganlık sebepleri şunlardır:
- Biyolojik Faktörler: Bilim insanları saldırganlık görülen bireylerin beyinlerindeki kimyasalların fonksiyonlarının işlevlerini yerine getiremediklerini ileri sürmüşlerdir. Ayrıca, hormonlardaki dengesizlikler be genetik yatkınlıklar da saldırganlık sebepleri arasındadır.
- Psikolojik Faktörler: Davranış bozukluğu, Aralıklı patlayıcı bozukluk, Karşıt olma ve karşı gelme bozukluğu, Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu, Travma sonrası stres bozukluğu, Otizm, Bipolar bozukluk, Şizofreni, Depresyon, Madde kullanım bozuklukları, Kronik stres, Borderline, antisosyal ve narsistik kişilik bozuklukları gibi ruhsal ve zihinsel rahatsızlıklar saldırganlık durumuna yol açabilmektedir.
- Çevresel Faktörler: İhmalkâr aile ortamı olan, travmatik olaylar yaşayan, cinsel ve fiziksel istismara uğrayan bireylerde saldırganlık davranışları görülebilir.
Saldırganlık ruh sağlığı uzmanları tarafından çeşitli testler ve analizler sonucunda teşhis edilmektedir. Genel olarak, saldırganlık semptomlarının tedavisinde psikoterapi ve psikolojik ilaçlar kullanılır. Online Psikolog randevuları alarak saldırganlık için profesyonel destek alabilirsiniz.