Şizofreni Nedir? Şizofreni Belirtileri Nelerdir?
Şizofreni, hastaların gerçek ve gerçek olmayan olayları ayırt edememesine, sağlıklı düşünce akışlarına ve normal duygusal kontrol ve davranışa müdahale etmesine neden olan ciddi bir beyin hastalığıdır. Çoğu durumda, yavaş gelişir. Erken teşhis ve tedavi önemlidir ve ciddi komplikasyonlar ortaya çıkmadan önce hastalığın kontrol altına alınmasına yardımcı olur. Hastalık genellikle çarpık düşünceler, halüsinasyonlar, korkular ve sanrılar içerir.
Şizofreni Neden Olur?
Akıl sağlığı ve tıp uzmanları, şizofreni gelişiminin kesin nedenini henüz belirlememiştir. Ancak araştırmacılar beyin kimyası, genetik yapı ve çevrenin şizofreni gelişimine katkıda bulunduğunu öne sürmektedir. Çalışmalar, dopamin ve glutamat adı verilen nörotransmiterler de dahil olmak üzere beyindeki belirli doğal kimyasallarla ilgili sorunların şizofreniye katkıda bulunabileceğini göstermiştir. Bu açıdan görüntüleme çalışmaları, şizofreni hastalarında diğer hastalara göre beyin ve merkezi sinir sisteminin yapısında farklılıklar olduğunu göstermektedir. Araştırmacılar, bu değişikliklerin tam etkisinin ne olduğundan emin değiller. Ancak şizofreninin bir beyin bozukluğu olduğuna dair bir işaret olduğuna inanmaktadırlar. Ailede şizofreni öyküsü olan kişilerin varlığı, çocukluk ve ergenlik döneminde psikotropik veya psikoaktif kullanımı, hamilelik sırasında yetersiz beslenme veya beyin gelişimini etkileyebilecek toksinler veya virüsler, doğumdaki komplikasyonlar gibi çeşitli faktörler, kişinin şizofreni hastası olma olasılığını arttırır.
Şizofreni Belirtileri
Şizofrenide, diğer birçok hastalıkta olduğu gibi, semptomlar başlangıçta genellikle hafiftir ve bu süre zarfında kişiye yakın kişiler bir şeylerin yanlış olduğunu fark edebilir. Bu hastalığın belirtileri arasında bir dizi duygusal, düşünce ve davranışsal problem yer alır. Sanrılar, halüsinasyonlar, kaotik konuşmalar ve kendilerini ifade edememe gibi sorunlar yaygındır. Bu açıdan şizofreni belirtileri şunlardır:
- Sosyal davranışlarda bozukluk
- Depresyon
- Unutkanlık ve aşırı dalgınlık
- Arkadaş ve sosyal çevresizden uzaklaşma
- Kişisel hijyenik bakımı ihmal etme
- Aşırı tepkiler verme
- Çok fazla uyuma
- Uykusuzluk
- Eleştiriye tahammül edememe
- Duyguların ifadesinde zorluk
Şizofreni Nasıl Tedavi Edilir?
Şizofreni, semptomlar ortadan kalksa bile ömür boyu tedavi gerektirir. İlaç tedavisi veya psikososyal terapi, bir kişinin durumunu yönetmesine yardımcı olur. Bazı durumlarda, özellikle bir kriz veya belirtiler kötüleştiğinde güvenlik, yeterli beslenme, yeterli uyku ve temel hijyen için kişinin hastaneye yatırılması gerekebilir. Bu açıdan şizofreni tedavisi deneyimli psikiyatrist rehberliğinde bir ekip tarafından yapılır. Bu ekip, bireysel bakımı koordine etmek için psikologlar, sosyal hizmet uzmanları, psikiyatri hemşireleri ve vaka yöneticilerini içerebilir. Şizofreni tedavisinde uzmanlaşmış kliniklerde ekip düzeyinde bir yaklaşım mevcuttur. Şizofreni tedavisinin temeli ilaçlardır. Psikoloğa gitmeden önce online psikologlara danışarak yön çizebilirsiniz. Kullanılan ilaçların, nörotransmitteri etkileyerek semptomları kontrol ettiği düşünülmektedir. Bu açıdan ilaç tedavisinin amacı, ilacın mümkün olan en düşük dozunu kullanarak semptom ve belirtileri en etkili bir şekilde yönetmektir. Psikiyatristler bunu başarmak ve zamanla değişen bireysel koşullara uyum sağlamak için farklı ilaçlar, farklı dozlar veya kombinasyonlar deneyebilir.